The Ayn-Dayn Distinction in Ḥanafī Legal Thought and Its Effect on Legal Arrangements -The Example of Labor Contract and Contract of Construction -

Hanefî hukuk düşüncesinde ayn-deyn ayrımı, akitlerin meşruiyet koşul-larından tazmin yükümlülüğüne ilişkin ilkelere kadar, borçlar hukukuyla ilgili birçok düzenlemeyi şekillendirmektedir. Bu ayrımın şekillendirici işlevi-nin kavranabilmesi bakımından üç husus öne çıkmaktadır. Onlardan ilki, ayn ve deynin terminolojisindeki kavramsal içeriklerinin ne olduğu; ikincisi, malların nitelikleri ile deyn arasında tür bir ilişki bulunduğu; üçüncüsü de hukukî düzenlemelere etkileri mahiyet farklılıklarının bulunduğudur. terminolojisine göre borç ilişkisinde deyn, tayinle taayyüne elverişli olmayan mallar (altın, gümüş para) bakımından, borçlunun elinde mevcut olsun veya olmasın, henüz alacaklıya teslimi gerçekleşmemiş malı; hâlihazırda mislî zimmetinde bulunan küme hâlde fakat ferden taayyün etmemiş malı ifade etmektedir. Zimmette bulunmaya olmamaları sebebiyle kıyemî mallar, olmaya değildir. Ayn, muayyen hâle getirilmiş altın, para ilk baştan olarak alacaklısı tarafından kabzedilmiş Ayn arasındaki farklılıklarından çıkanı, helak zarar olgularının tasavvur edilebiliyor olmasına karşılık edilemiyor oluşudur. Kimi düzenlemeler kusursuz sorumluluk kusur sorumluluğu kurulması bu durumun sonucudur. Bunun dışında, ayndan farklı ancak kabz yoluyla edebiliyor olması te’cîl tahvîl deyne özgü olup söz konusu edilememesi, çıkan diğer farklılıklarıdır.